بلور LiF پس از تخلیص منطقه ای، در ترکیب با پودر های ناخالصی ساز (05/0%) 2MgF، (1/0%) LiOH و (05/0%) 3CO2Li خلوص 99/99% در جَو خشک torr 3-10~ و شارش گاز آرگون به روش چکرالسکی رشد داده شد. هم چنین، بلور دیگر LiF از پودر خیلی خالص 995/99% در ترکیب با ناخالصی سازهای مشابه و با روند یکسان رشد داده شد. بلورهای رشد داده شده، شفاف و بی رنگ و بدون تَرک و شکستگی به نظر می رسیدند. سپس، برای تشکیل مراکز رنگی پایدار +2F-مانند با چگالی بالا و مراکز انبوهه ی کم، در معرض تابش چندمرحله ای از تابش یونیزان گاما قرار گرفتند، و رفتار نوری آن ها در دمای اتاق بررسی شد. حفظ هم زمان بیش ترین چگالی احتمالی مراکز +2F-مانند در LiF و کوچک بودن غلظت مراکز انبوهه، موجب پایداری گرمایی مؤثر این مراکز +2F-مانند و به ویژه کاهش بهره ی تشکیل مراکز رنگی نوع بخشنده ی الکترونی می شود که در نتیجه پایداری نوری بلور تغییر یافته ی **+2F: LiF را بهبود می دهد و کاندید مناسب برای محیط لیزر مرکز رنگی خواهد بود. مقایسه ی نتایج مشخصات نوری بلورها، هم خوانی با نتایج سایرین را نیز نشان می دهد. پراش پرتو ایکس به وسیله ی دستگاه پراش پرتو ایکس (XRD) تشکیل فاز FCC را تأیید کرد. مقدار ناخالصی منیزیم با استفاده از دستگاه پلاسمای جفت شده ی القایی (ICP) تعیین شد. ظهور قله های مراکز پیچیده ی هیدروکسید در اندازه گیری طیف جذب فروسرخ از بلورهای رشد داده شده LiF: OH, Mg مشخص شد. در پایان، مشخصات طیف نوری مراکز جدید +2F-مانند در بلورهای LiF: OH, Mg بررسی شدند.

سابقه و هدف: رسیدن دوز مناسب به صورت همگن به بافت تومورال و حفاظت بافتهای سالم اطراف تومور از اهداف اصلی پرتو درمانی است. حساسیت رادیوبیولوژیکی بافت سرطانی مبنای دوز تجویز شده برای هر جلسه رادیوتراپی می باشد. از آنجاییکه بیماریهای ویروسی در منطقه تومورال حساسیت پرتویی سلولهای سرطانی را تحت تاثیر قرار می دهد این مطالعه به منظور بررسی حساسیت پرتویی در سلولهای سرطانی آغشته به ویروس انجام شده است.مواد و روشها: در این مطالعه، حساسیت پرتویی سلولهای هلا (Hela)، بدون حضور عامل بیماری ویروسی و بار دیگر با وجود عامل بیماری ویروسی فلج اطفال تحت تابش اشعه گامای کبالت 60، قرار داده شد. برای آغشته شدن سلول به ویروس فلج اطفال، واکسن خوراکی فلج اطفال با نسبتهای مختلف استفاده شد. در نهایت با شمارش کلونیها تحت میکروسکوپ معکوس و محاسبه درصد راندمان کشت نسبت بقا در سلولهای تابش دیده و کنترل محاسبه شد.یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که مرگ سلولی برای غلظتهای کم آغشتگی به ویروس فلج اطفال، پس از دریافت 2Gy اشعه گامای کبالت 60، به اندازه 20 تا 30 درصد و برای غلظتهای بالای آغشتگی به ویروس فلج اطفال، مرگ سلولی به اندازه 70 تا 90 درصد بیشتر شد.نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که وجود بیماری ویروسی در منطقه تومورال حساسیت پرتویی سلولهای سرطانی را افزایش می دهد. بنابراین در تجویز دوز اشعه در جلسات رادیوتراپی باید به محیط دریافت کننده اشعه از لحاظ درگیر بدون با بیماریهای غیر سرطانی نیز توجه شود.

امروزه طبق آمارهای موجود یک چهارم غذای تولیدشده در جهان بعد از برداشت محصول از بین می رود. این ضایعات در مراحل مختلف تولید، انبار کردن، توزیع، عرضه به بازار و بالاخره در دست مصرف کننده به محصولات وارد می شود. فرآوری مواد غذایی با اشعه گاما و نگهداری محصولات پرتودهی شده، کیفیت مواد غذایی را تا مدت زمان های طولانی حفظ می کند. به منظور انجام این پژوهش سیب رقم گلدن دلیشز (زرد)، از فروشگاه تعاونی سازمان انرژی اتمی ایران خریداری گردید، سپس تعداد 100 عدد سیب با ندازه متوسط (120 تا 180 گرم) بطور کاملا تصادفی جدا شد. سیب ها بمدت یک هفته در سردخانه ( 4 درجه سانتی گراد) نگهداری شدند. نمونه ها در کیسه های نایلونی استریل، به منظور پرتودهی بسته بندی گردیدند. برای پرتودهی نمونه ها از چشمه کبالت 60 (گاماسل 220) استفاده شد. نمونه ها با دزهای صفر (کنترل)، 0.5، 2 و 5 کیلوگری پرتودهی، سپس بمدت 4 روز در دمای 4 درجه سانتی گراد نگهداری گردیدند. برگه های سیب با استفاده از دستگاه برش کالباس در ضخامت 4 میلی متر برش داده شد و در سه دمای 50، 65 و 80 درجه سانتی گراد آزمایش خشک کردن با استفاده از آونانجام گرفت. باتوجه به نتایج تحقیق، پرتودهی مواد غذایی، خواص فیزیکی و شیمیایی سیب را حفظ می کنند. با افزایش مقدار دز پرتودهی و افزایش دمای خشک کردن در آون، درصد رطوبت موجود در نمونه ها درصد طوبت کاهش و درصد افت وزن افزایش می یابد. اثر اصلی مقدار دز پرتودهی و دمای خشک کردن بر روی شاخص ΔE در سطح 0.05 معنی دار است. با افزایش دمای خشک کردن در آون، میزان افزایش می یابد که علت این پدیده، کاهش رطوبت موجود در بافت نمونه و طی شدن روند چروکیدگی است. در نهایت نیز با افزایش مقدار دز پرتودهی دمای خشک کردن، توانایی باز جذب آب افزایش می یابد. بنابراین از روش پرتودهی با اشعه گاما و در نهایت خشک کردن با دمای مناسب در خشک کن ها می توان در حفظ کیفیت مواد غذایی استفاده کرد.

زمینه و هدف: لیکوپن یکی از موثرترین آنتی اکسیدان ها است. به علاوه لیکوپن، یک رنگدانه قرمز و محلول در چربی است که در برخی از گیاهان و میکروارگانیسم ها یافت می شود. مطالعات متعددی توانایی لیکوپن را برای حفاظت از سلول در مقابل آسیب های ناشی از پرتوهای یونیزان نشان داده اند، اما مکانیسم عمل حفاظتی آن به خوبی روشن نیست. در این مطالعه، اثر لیکوپن برای مقابله با سیتوتوکسیسیتی و ژنوتوکسیسیتی ناشی از تابش پرتوهای گاما بر سلول های فیبروبلاست انسانی مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی: سه گروه از سلول ها، تحت تابش دوزهای 1، 2 و 4 گری قرار داده شدند و سه گروه دیگر از سلول ها قبل از تابش هر دوز، تحت تیمار با غلظت های مختلف لیکوپن (2، 10 و 20 میکرومولار) واقع شدند. سیتوتوکسیسیتی سلول ها با استفاده از آزمایش بقا کولونی و ژنوتوکسیسیتی سلول ها با استفاده از آنالیز گستره کروموزومی در مرحله متافاز مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: آزمایش بقای سلولی نشان داده است که با افزایش دوز پرتوهای گاما (1، 2 و 4 گری) مرگ سلولی نیز افزایش یافته است، در حالی که تیمار سلول ها با لیکوپن (2، 10 و 20 میکرومولار) قبل از تابش اشعه، موجب کاهش مرگ سلولی و حفاظت آنها در مقابل پرتوهای گاما شده است. لیکوپن، همچنین موجب کاهش شکست های کروماتیدی و کروموزومی شده است. بیشترین تاثیر لیکوپن در محافظت از سلول ها و کروموزوم ها، در غلظت 10 میکرومولار بوده است.نتیجه گیری: این نتایج، نشان می دهد که تیمار سلول ها قبل از تابش پرتوهای یونیزان با لیکوپن از مرگ سلول ها و آسیب به DNA، محافظت می کند و این خاصیت محافظت کنندگی به غلظت لیکوپن نیز بستگی دارد. بنابراین، لیکوپن از ناپایداری ژنتیکی ناشی از تاثیر پرتوهای یونیزان، جلوگیری می کند و از این طریق می تواند در کاهش اثر سرطان زایی پرتوهای یونیزان نیز موثر باشد.

مقدمه: این پژوهش به منظور ارزیابی تأثیر کلروژنیک اسید (Chlorogenic acid) CGA بر روند اسپرماتوژنز در موش های تحت تابش پرتوی X انجام شد. روش ها: در این مطالعه ی تجربی، تعداد 45 سر موش سوری نر به 3 گروه: گروه 1 (نرمال سالین)، گروه 2 (دریافت کننده ی تابش + نرمال سالین) و گروه 3 ( تابش + کلروژنیک اسید با دوزهای 5، 10، 20، 40 و 80 میلی گرم/کیلوگرم) تقسیم شدند. سپس هیستومورفومتری بافت بیضه، شمارش سلول های موجود در مراحل مختلف تکوینی، میزان زنده ماندن اسپرم ها و در نهایت ظرفیت تولید مثلی موش های آزمایشی از گروه های مختلف، در روز 35 پس از تابش مورد بررسی گرفت. داده ها توسط آزمون های آماری آنالیز واریانس یک طرفه و تعقیبی Tukey تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد وزن بیضه، ضخامت لایه ی ژرمینال و قطر لوله های اسپرم ساز در گروه IR با گروه شم و (40 میلی گرم/کیلوگرم) IR + CGA تفاوت معنی داری دارد. همچنین، تعداد سلول های اسپرماتوگونی، اسپرماتوسیت اولیه، اسپرماتید و لایدیگ در گروه IR نسبت به گروه های شم و (40 میلی گرم/کیلوگرم) IR+CGA اختلاف معنی دار داشت. علاوه بر این در گروه IR کاهش معنی داری در میزان زنده مانی اسپرم و میزان باروری نسبت به گروه شم مشاهده شد. این تغییرات در گروه (40 میلی گرم/کیلوگرم) IR+CGA به طور معنی داری تعدیل شده بود و مطالعات بافت شناسی هیچ گونه تخریب بافتی را نشان نداد. در عین حال تعداد سلول های رده ی زایا، میزان زنده مانی اسپرم و میزان باروری تفاوت معنی داری با گروه شاهد نداشت. نتیجه گیری: مطالعه ی حاضر نشان داد که CGA با بهبود تغییرات هیستوپاتولوژیک در بیضه می تواند در برابر اثرات مضر قرار گرفتن در معرض پرتوی X مفید باشد.

مقدمه: پرتودرمانی یکی از راه های درمان سرطان است. دوز تجویز شده برای هر جلسه رادیوتراپی بر اساس حساسیت رادیوبیولوژیکی بافت سرطانی و بافت های سالم در نظر گرفته می شود. از جمله عوامل تاثیر گذار بر حساسیت بافت ها، عوامل ویروسی هستند. این پژوهش با هدف تعیین تاثیر تابش اشعه یونیزان کبالت 60 بر حساسیت پرتوی سلول های سرطانی آغشته به مولد بیماری سرخک انجام گردید.روش کار: در این تحقیق به صورت کیفی و تجربی، حساسیت پرتوی سلول های هلا مورد بررسی قرار گرفت. جهت انجام تحقیق سلول ها را در دو گروه شاهد و آزمایش در چاهک های شش تایی کشت داده و بازده کشت آنها محاسبه گردید. سپس مقدار 100 میکرولیتر ویروس سرخک را به روش ترقیق سازی موازی به نسبت های مختلف در محیط کشت گروه آزمایش تلقیح نموده و پس از رشد و پاساژ سلولی، محیط های کشت شاهد و آزمایش در معرض تابش 2 گری اشعه گامای کبالت 60 قرار داده شدند.نتایج: مرگ سلولی پس از دریافت اشعه در غلظت های کم آغشتگی به ویروس سرخک، 5 تا 7 درصد، در غلظت های متوسط 15 تا 20 درصد و در غلظت های بالا 50 تا 65 درصد افزایش نشان داد.نتیجه گیری: وجود بیماری ویروسی در بافت های درگیر با سرطان، حساسیت پرتوی سلول های سرطانی را افزایش می دهد. این یافته نشان می دهد که در تجویز دوز اشعه در جلسات رادیوتراپی باید به محیط دریافت کننده اشعه از لحاظ درگیر بودن با بیماری های غیر سرطانی نیز توجه شود.

سابقه و هدف: پرتوهای یونیزان نقش مهمی را در تشخیص و درمان پزشکی ایفا می کنند. با این حال ممکن است اثرات نامطلوبی بر سلامت انسان ها داشته باشد. بنابراین رعایت اصول حفاظت در کاهش این اثرات نامطلوب موثر واقع شود. هدف از مطالعه ی حاضر، بررسی مطالعاتی است که تابش گیری شغلی از دوزهای کم پرتوهای یونیزان را در پرتوکاران پزشکی با استفاده از دو نشانگر زیستی سیتوژنتیک استاندارد مورد ارزیابی قرار داده اند. مواد و روش ها: در این مطالعه ابتدا به خلاصه ای از مطالعات انجام شده در سال های اخیر در ارتباط با پرتوکاران پزشکی که تحت تابش گیری شغلی از پرتوهای یونیزان قرار دارند، اشاره و در ادامه به مقایسه نتایج این مقالات و بررسی عوامل مخدوشگر پرداخته شده است. نتایج: اکثریت این مطالعات بیان نموده اند که پرتوگیری مزمن از دوزهای کم از پرتوهای یونیزان سبب افزایش انحرافات کروموزومی و میکرونوکلیید در پرتوکاران پزشکی در مقایسه با گروه کنترل می شود، اگرچه در این بین نتایج متناقضی هم وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. از سوی دیگر، علاوه بر دوز تجمعی دریافتی افراد و سال های اشتغال پرتوکاری، عوامل مختلف دیگری ازجمله: سن، جنس، مصرف سیگار و یا حتی رژیم های غذایی خاص نیز می تواند بر این آسیب ها اثرگذار باشد. نتیجه گیری: باتوجه به گسترش استفاده از پرتوهای یونیزان در حوزه ی پزشکی، وضعیت حفاظت از پرتوکاران امری مهم و جدی است. بنابراین به نظر می رسد نظارت مستمر بیولوژیکی در کنار رعایت پروتکل های استاندارد حفاظت از پرتوکاران ضروری می باشد.